Geschiedenis

Pals is een dorp met een rijke rijsttraditie. Het cultiveren van de rijst begon in dit dorp in de 15e eeuw, in de tijd dat er al een graanmolen aanwezig was. Op dit moment is deze molen in handen van één van de families in Pals die in rijst handelt.

De cultivatie van het graangewas heeft vanaf het begin onderdeel uitgemaakt van het dagelijkse leven in het dorp en heeft tijden van groei en bloei beleefd. In de 18e eeuw vond er echter een grote terugval plaats naar aanleiding van de grote boerenopstanden tegen de slechte watervoorzieningen op het land, die de oorzaak waren van ernstige ziektes en epidemieën onder de bevolking in die tijd, leidend tot duizenden doden. Deze opstanden zwollen aan tot er in 1938 een Koninklijke Orde werd uitgevaardigd die de cultivatie van rijst in de streek verbood.

Aan het einde van de 19e eeuw vertrok Pere Coll i Rigau, uit Torroella de Montgrí, naar Cuba om daar zijn geluk te beproeven. Hij keerde terug in 1894 en kocht Mas Gelabert de Pals en andere landbouwterreinen om opnieuw rijst te cultiveren met gebruik van moderne methodes die gebaseerd waren op de constante circulatie en verversing van het water om bederf te voorkomen. Dankzij de toepassing van deze nieuwe technieken beleefde de rijstcultivatie vanaf 1908 opnieuw een opleving die tot bloei kwam tijdens de naoorlogse periode en doorzette tot halverwege de 20e eeuw.

Aan het einde van de jaren 50/begin jaren 60 ondervond de landbouwsector een belangrijke terugval die samenviel met de opkomst van het toerisme en de dienstensector. De arbeidsomstandigheden op het land waren erg zwaar (lange dagen met de voeten in het water en gebogen rug) en een groot deel van de bevolking verliet de landbouw en richtte zich op de nieuwe economische sector die zich stevig aan het vestigen was. Ondanks deze verandering werd de cultivatie van rijst niet helemaal stopgezet, en met de invoering van de machines werd de cultivatie doorgezet tot op de dag van vandaag, waarop ongeveer twintig families zich nog steeds dagelijks bezighouden met de cultivatie van dit graangewas.